De Spraakmaker
Hoe breng je mensen samen ondanks verschillende culturele achtergronden?
Dit project is ontstaan om statushouders en Nederlanders dichter bij elkaar te brengen. Samen eten is een krachtige manier om mensen samen te brengen van verschillende culturen en als ontwerper ben ik het 'samen eten' opnieuw gaan onderzoeken.
Probleemstelling
Cultuur barrières kunnen zorgen voor weinig contact tussen statushouders en Nederlanders en dit is jammer want dit zorgt voor een verlaagd sociaal vertrouwen in Nederlandse buurten. Dit is ook jammer omdat contact met Nederlanders statushouders kan helpen met de Nederlandse taalbeheersing en een gevoel van verbinding met Nederland.
"Socioloog Putnam introduceert een ‘constricttheorie’: wanneer de sociale context meer etnisch divers is, zijn er meer mensen die ‘anders’ zijn. Daardoor zijn er minder personen binnen deze context met wie men zich kan identificeren, wat leidt tot minder sociale contacten en tot een lager niveau van vertrouwen."
- Lancee & Donkers, Amsterdam University, 2008
Veldonderzoek
Ik heb enquêtes afgenomen op verschillende plekken in Uden, mijn geboortedorp. De vragenlijst ging over het buurtgevoel en het contact tussen vooral etnisch diverse buren. Ik wilde vooral de stem van de buurtbewoners horen. Het leuke was dat de diverse mensen zo al met elkaar in gesprek gingen!
Uitkomsten enquêtes
- Statushouders hebben erg weinig tijd. Ze hebben een groot gezin, moeten inburgeringslessen bijwonen en veel werken. Ze geven aan dat ze graag meer buren willen leren kennen.
- Nederlandse buurtbewoners zeggen hallo tegen statushouder buren maar meer contact is er niet echt.
- Zouden graag buren beter leren kennen, als er iets georganiseerd wordt bijvoorbeeld.
Wat word er al
gedaan voor en met statushouders?
In Uden zijn er verschillende activiteiten om mensen bij elkaar te brengen. Ik wilde vooral kijken wat voor activiteiten er zijn om etnisch diverse mensen bij elkaar te brengen. Zo ben ik gaan koken bij een kookavond om buren bij elkaar te brengen in een buurthuis.
Wat me opviel was dat er weinig diversiteit in bezoekers kwamen. Vooral Nederlandse 70 plussers. Dit moet toch anders kunnen?
" Contact tussen diverse etnische groepen kan verbeteren door hen contact te laten hebben met elkaar. Socioloog Allport zegt dat dit komt doordat als mensen elkaar ontmoeten en persoonlijke verhalen delen dit empathie en herkenning kan activeren bij anderen. Laagdrempelige activiteiten waarbij er word gefocust op gelijkenissen in plaats van verschillen kan zorgen voor sympathie en herkenning. Dit zijn belangrijke elementen om langduriger contact te stimuleren."
- Allport, 1960
Tutti Frutti diner
Om statushouders en Udenaren meer met elkaar te verbinden heb ik zelf een multiculturele dineravond georganiseerd. Hiervoor heb ik inburgeringslessen benaderd om tijdens een inburgeringsles te komen koken en eten met Nederlandse buurtbewoners. Dit is voor statushouders goed om zo hun omgeving te leren kennen en Nederlands te spreken te oefenen. Voor Udenaren is dit interessant omdat ze zo hun etnisch diverse buren leren kennen.
Tutti Frutti?
Tutti Frutti is een zoet toetje waarbij diverse fruit soorten samen worden gevoegd. De verschillende vormen en kleuren vieren naar mijn idee diversiteit, maar toch verbondenheid. Tijdens het diner werd er Eritrees gekookt, Sudanees en Nederlands. Zo leerden mensen elkaar en elkaars cultuur kennen.
Samen eten = contact?
Ondanks dat samen eten een effectieve manier is om cultuur barrières te doorbreken en mensen van verschillende achtergronden bij elkaar te brengen, gaan mensen toch niet snel met elkaar in gesprek of bij elkaar zitten. Om te stimuleren dat dit wel gebeurd heb ik gebruik gemaakt van naamkaartjes. Na het voorgerecht verzette ik de naamkaartjes en ontstond er een nieuwe setting waardoor mensen nieuwe buren kregen om mee te praten. Dit werkte erg effectief!
De Spraakmaker
Is een tafel die communicatie uitlokt en het 'speeddate' idee van de naamkaartjes tijdens het Tutti Frutti diner symboliseert. De verschillende kleuren en de vormen symboliseren diversiteit maar ook samenkomst doordat ze goed bij elkaar passen. De tafel bestaat uit acht losse tafels die in elkaar passen op verschillende manier. Zo kan er voor of tijdens een kookmiddag verschillende settingen gecreëerd worden om gasten uit te dagen meer met elkaar in gesprek te gaan. Het verschuiven van de tafel is een laagdrempelige activiteit die ook meteen communicatie uitlokt.
Waar en hoe?
De tafel gaat in buurthuis het Handelshuys komen in Uden waar inburgeringslessen worden gegeven aan statushouder jongeren. In dit buurthuis bevind zich ook een zelfstudie plek voor Nederlandse jongeren. Een keer per week zal de tafel gebruikt worden tijdens een kookmiddag voor de inburgeringsles. In plaats van dat enkel de statushouders meedoen schuiven de Nederlandse jongeren ook aan! De tafel dient zo om contact te stimuleren tussen de twee groepen en dit contact daagt uit om Nederlands te spreken wat goed is voor de statushouders.
De Spraakmaker als les tool
De Spraakmaker staat nu In Campus Uden: een verzamelplek van Udense jongeren om te studeren en te ontwikkelen. Statushouder studenten van de Leijgraaf die les krijgen in het Handelshuys kunnen komen lunchen, studeren en relaxen wanneer ze willen aan de Spraakmaker bij Campus Uden. De Spraakmaker word een onderdeel van de lesstof van de Leijgraaf doordat de tafel als communicatie tool gebruikt kan worden om Nederlands te leren.
Sociale werkplaats
De tafel is gebouwd in de sociale werkplaats van het Handelshuys. In deze werkplaats komen veel statushouders wanneer ze nog niet mogen werken, om hun vaardigheden te verbeteren of voor hun plezier. Zo word de tafel voor en met statushouders gebouwd binnen de plek waar de tafel ook komt te staan.
