Open Up!
Hoe kunnen we jongeren met ervaring in de pleegzorg ondersteunen om hun eigen community op te bouwen en zichzelf daarbinnen te ontwikkelen?
Een community met gelijkgestemden helpt deze jongeren om positief met hun kracht en ervaringen om te gaan. Met dat doel heb ik als ontwerper bij We Are Social Rebels samen met collega's en JongWijs het project OpenUp opgezet. Tijdens dit project hebben we samen met pleegjongeren diverse tools ontworpen. Deze tools ondersteunen jongeren in hun persoonlijke ontwikkeling en in de samenwerking binnen een pleegjongerenraad of community.
Probleemstelling
Jongeren hebben behoefte aan contact met gelijkgestemden, maar er zijn hier weinig initiatieven of handvatten voor.
Pleegjongeren voelen zich soms ‘anders’ ten opzichte van leeftijdsgenoten, ook hebben ze niet altijd een positief zelfbeeld door alles wat er in hun verleden is gebeurd. In de vele bijeenkomsten die JongWijs inmiddels voor deze jongeren georganiseerd heeft, zien we steeds het belang van ontmoeting met gelijkgestemden en het kunnen uitwisselen van ervaringen met iemand die je echt begrijpt. Pleegjongeren kennen vaak geen andere kinderen of jongeren die ook pleegkind zijn. Jarenlange ervaring van JongWijs met deze doelgroep laat zien dat er regionaal nog weinig activiteiten voor pleegjongeren tot stand komen.
Doel
Community's voor pleegjongeren waarin ze andere pleegjongeren ontmoeten en zichzelf kunnen ontwikkelen
Op basis van de behoeftes van pleegjongeren en lokale/regionale
pleegzorgorganisaties, is de ambitie van JongWijs daarom om ervoor te
zorgen dat er in het hele land community's tussen kinderen en jongeren met pleegzorgervaring ontstaan. Pleegzorgorganisaties hebben de rol om pleegkinderen toe te leiden naar de community's en de opstart ervan aan
te jagen, vanuit JongWijs kunnen ze daarbij ondersteund worden. We willen zorgen dat deze community’s voor pleegkinderen een veilige omgeving bieden waarin ze zelf ook een actieve rol kunnen spelen en zich kunnen ontwikkelen tot jonge (ervaringsdeskundige) professionals.
Onderzoek
In het ontwerpproces, bestaand uit drie onderdelen, ben ik en en een collega co-creatief aan de slag gegaan met de vraag: Hoe kunnen we pleegjongeren empoweren om hun eigen community te onderhouden en zich daarbinnen te ontwikkelen? Deze vraag splitsen we op in twee subvragen:
1. Hoe kunnen pleegjongeren binnen de JongWijs-community ontdekken en communiceren wie ze zijn, wat ze kunnen en wat ze willen ontwikkelen?
2. Hoe kunnen we samen community’s ondersteunen en onderhouden
waarbinnen pleegjongeren zichzelf kunnen ontwikkelen?
Samen met pleegjongeren onderzoeken we en ontdekken we manieren waarop we hen kunnen ondersteunen bij het opzetten van hun eigen community's en wat ze daarvoor nodig hebben. Tijdens dit proces zetten we ontwerpend onderzoek in met methodieken zoals gesprekstools, pizza sessies en co-creatie sessies om de behoeftes van jongeren op te halen.
Mijn rol als ontwerper voor dit behoefte onderzoek was het ontwerpen en organiseren van sessies en het analyseren van opgehaalde inzichten.
Opgehaalde inzichten
Uit het behoefteonderzoek zijn er een aantal belangrijke behoeftes gekomen:
1. Focus op behoeftes en interesses ontwikkelen en ontdekken
“Als begeleiders kijken we met de jongeren wat hun interesses en skills zijn en of die in een rol omgezet kunnen bijvoorbeeld fotografie of social media onderhouden”
Pleegjongere A: “Ik wil graag vaardigheden leren die je ook in je persoonlijke leven kunt gebruiken. Hoe woon je op jezelf, hoe ga je vriendschappen aan, hoe ga je om met financiën?”
2. Andere jongeren ondersteunen
“Zelf kon ik vroeger niet goed voor mezelf opkomen. Daarom ben ik nu actief bij JongWijs, zodat ik andere jongeren kan helpen om hen een stem te geven.”
“De jongeren hadden behoefte aan voorbeelden die ook in de jeugdhulp hebben gezeten en daar goed uit zijn gekomen”
3. Andere pleegjongeren ontmoeten
Een jongere: “Ik ken en zie niet veel pleegjongeren. Ik zou graag met hen ervaringen willen delen”. Een andere jongere vulde aan: “Dan weet je dat je niet de enige bent in de situatie”. Verbindingen tussen pleegjongeren onderling worden nu nog weinig gefaciliteerd.
The Open Up Community Kit
Gebaseerd op de inzichten uit het behoefteonderzoek heb ik als ontwerper samen met een collega het concept de Open Up Community Kit bedacht. Deze toolkit bestaat uit laagdrempelige verbindende en communicatieve tools die focussen op ontmoeten, organiseren, plannen en zelf ontwikkeling.
In de toolkit bevinden zich tools zoals:
1. Een Brand Je Raad Handboek waarmee jongerenraden hun identiteit en logo kunnen ontwerpen.
2. Cards Against Community; een spel dat aanzet tot reflectie en eerlijkheid binnen een groep op een laagdrempelige en leuke manier en andere tools. Gebaseerd op het bekende spel Cards Against humanity, wat veel van de pleegjongeren graag speelden samen.
Community Board
Een van deze tools die ik ook heb ontworpen is het community board, een bord dat structuur biedt aan de bijeenkomsten van raden. De jongerenraden kunnen zo visualiseren waar ze als raad staan en waar ze naartoe willen. Door het maken van plannen, het verdelen van taken en werken aan skills die de jongeren willen ontwikkelen en dit op het bord te zetten worden zowel gezamenlijke als individuele doelen zichtbaar en kan dit samen besproken worden.
Tijdens de eerste test van community board zijn ik en een collega bij de bijeenkomst van de jongerenraad om een eerste indruk te krijgen van het gebruik in de praktijk. Het was een energieke sessie waarin de jongeren meteen aan de slag gingen met het community board en Cards Against Community.
Onderdelen Community Board
1. Wie zijn wij als raad? Wat is onze visie en doel?
2. Bio kaartjes: uit wie bestaat de raad en hoe omschrijven wij onszelf?
3. Plannen en rol verdeling: wat voor activiteiten willen we opzetten en wie neemt welke taak en rol op zich?
4. Skill spelden: de Skill Spelden zijn kwaliteiten die jongeren kunnen 'verdienen' p het moment dat ze een bepaalde kwaliteit hebben laten zien. Deze kwaliteiten bestaan bijvoorbeeld uit goede luisteraar of snack meester. Deze Skill Spelden zetten aan tot reflectie en talent ontdekking bij jongeren en zelf ontdekking. De spelden zijn gebaseerd op de badges die jongeren krijgen wanneer ze bij de scouting een bepaalde kwaliteit hebben laten zien.
Mijn rol
1. Het ontwerpen en organiseren van co-creatie sessies en het doen van behoefteonderzoek.
2. Analyseren van inzichten en nieuwe inzichten inzichtelijk maken.
3. gebaseerd op inzichten iteratief prototypes maken omtrent gevonden behoeftes.
4. Het ontwerpen van een huisstijl: grafisch vormgeving.
Huisstijl
Voor de hele Open Up Community toolkit heb ik de huisstijl ontworpen. In de huisstijl is het logo van Jongwijs verwerkt en belangrijke thema's die in de toolkit terugkomen.